Haqiqiy navkar bilsinkim, u agar (qo‘l ostida) o‘z navkari bo‘lgan takdirda undan nimani talab qilsa, uning begi ham undan aynan shu narsani kutadi. Shunday bo‘lgach, o‘zini bek xizmatidan ozod etilgan deb hisoblamasin. Yana shuni ham bilishi kerakki, agar begi unga avvaliga inoyat-marhamatlar ko‘rsatsayu, oxiri inoyatsizligu iltifotsizlik qilsa, u holda ayb va nuqsonni begidan emas, o‘zidan axtarsin. To‘g‘ri navkar o‘z begiga ixlos qo‘yib, xolis xizmat qilishi kerak. Qaysi navkar begiga ixlos qo‘ymay, ko‘nglida gina-kudurat sakdasa, ixlossizlik va adovati tufayli baxtsizlikka duchor bo‘ladi. Lekin o‘z begiga ixlos qo‘ygan navkarning boyligiyu davlati va noz-ne’matlari kundan-kun ortib boradi.

Begiga e’tiqodi kuchli navkar ulkim, uning og‘ir-qattiq e’tirozli so‘zlaridan ranjib, ko‘nglida kek saqlamaydi. Begidan tanbeh eshitsa, o‘zini aybdor deb biladi. Bunday navkar ta’minu tarbiyaga loyikdir.

Qaysi navkarning himmati yemak-ichmak, yaxshi kiyinmakkagina bog‘lanar ekan, albatta, ish vaqtida sustkashlik qiladi.

Qaysi navkar o‘z xizmati, haq-burchini unutib, ish vaqtida (mehnatdan) yuz o‘girar ekan, unday navkardan yuz o‘girmoq lozim. Qaysi navkar ish vaqtida bahona izlab, jangu jadal paytida ijozat so‘rab, qochishni mo‘ljallasa, bugungi ishni ertaga qoldirsa, Po‘lod va Temur O‘g‘lon boshimga ish tushganda o‘zlarini shu qabilda tutib, meni tashlab ketganlari kabi, bunga o‘xshash navkarlar nomlarini ham tilga olishga munosib emasdirlar. Bunday odamlarni parvardigori olam (hukmiga) topshirish zarur.

Yana haqiqiy podshohlarga lozimdirki, qaysi navkarni o‘zlari ulug‘lab (martabasini) ko‘targan bo‘lsalar, tezda uni xorlab tuban tushirmasinlar. O‘zlari ko‘targan kishilarni pastta urmasinlar. Kimniki bilgan va tanigan bo‘lsalar, uni unutmasinlar. Agar ahyon-ahyonda uning izzat-nafsiga tegib xo‘rlagan bo‘lsalar, evaziga ilgarigidan ikki barobar ortiq izzatini oshirsinlar va o‘sha navkarni o‘z ixlosiyu e’tiqodiga havola qilsinlar. Agar u ko‘nglida gina-adovat saqlasa, tez orada o‘zi baxtsizlikka uchraydi. Begining ko‘nglida yaxshiligi bilan joy olgan har bir navkar kuni kelib yaxshilik ko‘rishi anikdir.

Qaysi bir navkar o‘z ixtiyori bilanmi yoki ixtiyorsizmi begidan ajrab ketsayu, keyinroq yana qaytib kelsa, uni hurmatlasinlar, chunki u ajralib ketganidan pushaymonligi uchun ham qaytib kelgan.

Yana amr qildimki, g‘anim tomonidan navkar bizga qarshi qilich ko‘tarar ekan, o‘z yurtining tuz haqini halollagan sanaladi. Agar shunday kishilardan birontasi jang paytida qo‘lga tushsa yoki g‘anim tomonidan umidi uzilib, bizga kelib xizmat qilishni istasa, uni aziz tutsinlar, martabasini oshirib, sodiq odam deb hisoblasinlar. Chunonchi, Mengli Bug‘a, haydar Andxudiy va amir Abu Sa’id–bular olti ming otliq askar bilan Balx daryosi^[1] bo‘yida menga qarshi jang qildilar. Keyinroq, Tug‘luq Temurxondan noumid bo‘lib, mening panohimga kelganlarida ularga izzat-ikrom ko‘rsatib, hisori Shodmon, Andijon va Turkiston viloyatlarini ularga in’om qildim.

Va amr qildimki, har bir navkar g‘anim nazdida hurmat-e’tiborga ega bo‘lib qadrlansayu, biroq jangu jadal paytida o‘z begiga xiyonat qilsa, uning dushmaniga do‘stlik ko‘rsatsa, tuz haqini, bek hurmatini, navkarlik (burchini) va (undan) ko‘rgan noz-ne’matlarini unutsa, o‘z begining dushmaniga yon bosib, uni o‘z begidan ustun qo‘ysa, bunday kimsani xizmatga yo‘lat masinlar. hayotning o‘zi bundaylarning qilmishiga yarasha jazosini beradi.

Qaysi bir navkar yurish vaqtida o‘z begidan yuz o‘girib, undan ajralib, (sizning) oldingizga xizmat istab kelsa, unday navkarga ishonib bo‘lmaydi. Agar u ma’lum muddatdan keyin ko‘p xizmat qilib fidokorligini ko‘rsatsa, u chog‘da uni olib qolsa bo‘ladi. Agar (biron navkar) tinchlik vaqtida sizga xizmat qilishni ixtiyor etsa, uni qadrlasinlar.

Agar vazirlardan yoki navkarlardan birontasi (urush kunlarida) tadbirkorlik ishlatib, dushman bilan aloqa bog‘lab, unga oshnolik qilganday o‘z begining ishini bitirsa, unday odamni eng aqlli do‘stlardan va xizmatkorlardan deb hisoblash zarur. Lekin biror navkar yov bilan kelishib, o‘z egasiga munofiqlik qilsa, bunday navkarni dushman qatorida sanash lozim.

Agar navkarlardan biri qilich chopishib, g‘animni sindirar ekan, g‘arazgo‘y odamlarning uning haqida aytgan gaplariga quloq solmasinlar. Uning qilgan xizmatlarini yashirmasinlar, bir xizmatini o‘nga yo‘ysinlar, martabasini oshirsinlar, toki boshqa navkarlar buni ko‘rib jonbozlik qilishga rag‘batlansinlar.

Sipohiy favjlardan yoki amirlardan qaysi biri yov bilan kelishib, do‘stu oshno bo‘lib yashash yo‘lidan burilib, g‘animlar safiga birlashar ekan, ularni yurtdan chiqarib, hech yerdan o‘rin bermasinlar. Bunga misol, Kesh^[2] lashkarining sarkardalari mendan yuz o‘girib, amir hoji Barlos lashkariga qo‘shildilar. Shundan keyin men ularga ishonmay qo‘ydim.

Agar navkarni biron mamlakatga hokim qilgan bo‘lsalaru, u bevafoligidan dushman bilan kelishib, yurtni unga taslim qilsa, o‘lim jazosiga mahkum etsinlar. Mamlakatni qo‘l ostida sakdab qololgan navkarni esa yuqori martabaga ko‘tarib, hurmatlasinlar. Qaysi bir amir urush kunlari, ahvol tang bo‘lgan paytda, jang maydonida ixlos qadamini mahkam qo‘yib, do‘st-oshnolik haqini sakdagan bo‘lsa, uni o‘z og‘a-inisidek ko‘rsinlar. Chunonchi, Kesh amirlari va lashkari mendan butunlay yuz o‘girganlarida va amir Jaku Barlosdan boshqa hech kimsa oldimda qolmagan bir paytda, men amir Jakuni o‘z aziz og‘amday ko‘rib, davlatimning ishonchli odami deb bildim. Uni amir ul-umaro etib tayinlab, Balx va hisor mamlakatlarini unga in’om qildim.